بلدوزر و کاربردهای آن

بلدوزر چیست؟

عملیات راه‌سازی به کمک انواع ماشین سنگین مانند بلدوزر انجام می‌شود. اجزای اصلی بولدوزر شامل چرخ‌های زنجیری، تیغه فولادی و یک شیارزن یا ریپر است. تکنولوژی ساخت آن بر مبنای حرکتی آهسته و قدرتمند روی سطوح ناهموار است. طوری که حداقل مسافت عملیات هموارسازی و شخم زنی زمین توسط بلدوزر 8 و حداکثر 1000 متر است. بد نیست بدانید برخی افراد بلدوزر کاترپیلار را که بدنه‌ای مقاوم و قدمتی طولانی میان دستگاه‌های سنگین دارد بهترین بلدوزر می‌دانند. اما از شما کاربران عزیز شاد خودرو دعوت می‌کنیم جهت آشنایی با بلدوزر و کاربردهای آن و هم‌چنین اطلاع از ویژگی‌ها و نحوه عملکرد این دستگاه تا پایان مطلب همراه ما باشید.

مطالعه‌ای بر تاریخچه بلدوزر

ساخت اولین بولدوزر نتیجه تفکر و همکاری دو کشاورز و نقشه‌کش خلاق به نام‌های جیمز کامینگز و جی ارلل مکلود در سال 1923 میلادی بود. در واقع طرح اولیه این دستگاه شبیه تراکتورهای شخم زنی مزارع بود که اتاق پوشیده‌ای برای نشستن راننده نداشت. شایان ذکر است در دهه 1920 میلادی از ماشین‌های شرکت کاترپیلار که به کمک چرخ‌های زنجیری حرکت می‌کردند استفاده می‌شد. تیغه فولادی جلوی این ماشین سنگین مانند بولدوزرهای امروزی برای کندن کانال‌ها و حفاری زمین به منظور تأمین اهداف مختلف مانند سدسازی کاربرد داشت. اما به مرور زمان و با گسترش صنعت راه‌سازی شرکت‌های دیگری مانند کوماتسو، جان دییر، کیس، ترکس و جی‌سی‌بی اقدام به تولید بلدوزرهای پیچیده‌تر و قوی‌تری برای پاسخ‌گویی به عملیات مختلف زمینی مانند جاده‌سازی کردند.

معرفی اجزا و نحوه عملکرد بلدوزر

ریپر

به قطعه چنگالی شکل پشت بولدوزر که دارای یک یا چند ساق است ریپر می‌گویند. اگر عملیات شیارزنی سنگین و گسترده باشد نوع تک ساق آن کاربرد بیشتری دارد. گفتنی است شخم زدن زمین که موجب ایجاد سنگ ریزه‌ها و حمل بهتر آن‌ها می‌شود توسط قلم‌های فولادی تنگستن‌دار انتهای ریپر امکان پذیر است.

تیغه فولادی

قطعه مستطیل شکلی که جلوی بولدوزر قرار دارد و موجب راندن اجسام، موانع و نخاله‌ها می‌شود. به جرأت می‌توان گفت عملکرد بهتر این دستگاه به نوع تیغه آن بستگی دارد.

هم‌چنین تیغه فولادی 3 شکل مختلف دارد که تا حدودی کارایی بولدوزرها را متفاوت کرده است که عبارتند از:

1. تیغه راست (Straight Blade): این تیغه کوتاه است و در مسطح کردن زمین کاربرد دارد.
2. تیغه یونیورسال (Universal Blade): مدل یونیورسال بلند است و کناره‌های منحنی بزرگی دارد. این تیغه می‌تواند حجم زیادی از مواد را جا‌به‌جا کند.
3. تیغه مرکب (S-U combination Blade): قد کوتاه و انحنای کم از ویژگی‌های تیغه مرکب است که برای هل دادن سنگ‌های معدنی و بزرگ به کار می‌رود.

چرخ زنجیری

زنجیری بودن چرخ‌های بولدوزر باعث تعادل وزن و حرکت روان این ماشین راهسازی در زمین‌های ناهموار گل آلود و شنی می‌شود. هر اندازه پهنای زنجیرها بیشتر باشد وزن بولدوزر در سراسر آن پخش شده و کمتر در سطوح ناهمگون و نامناسب فرو می‌رود. اما آن‌چه که نقش مهمی در کنار زدن موانع و انتقال اجسام سنگین دارد این است که تقسیم‌کننده گشتاور این دستگاه فوق سنگین نیروی موتور را به قابلیت کششی تبدیل می‌کند. در نتیجه بولدوزر که قدرت زیادی در ایستادن روی زمین دارد با وزن بسیار بالای خود موانع و اشیای سنگین را حرکت می‌دهد.

نگاهی بر موارد کاربرد بلدوزر

1. قابل استفاده در معادن، کارگاه‌های راه‌سازی، عملیات نظامی (بلدوزرهای زره‌پوش)، کارخانه‌های صنعتی و پروژه‌های دولتی
2. نگه داشتن راه‌های خاکی
3. پاکسازی سطح خاک از بوته‌ها و علف‌های هرز
4. راهسازی در کوهستان و زمین‌های سنگلاخی به صورت موقت
5. هل دادن ماشین‌های حفاری (Scraper) و تقویت عملکرد آن‌ها

عوامل مؤثر بر قیمت بلدوزر

همان‌طور که می‌دانید کیفیت ساخت و تجهیز امکانات روی هر دستگاهی مانند لودر، بیل مکانیکی و … دلیل پیشرفت آن است. وجه تمایز ماشین‌های پیشرفته مانند بلدوزر D8 با دستگاه‌های قدیمی همان دلایل افزایش قیمت بلدوزر بوده که اشاره به آن‌ها خالی از لطف نیست.

• مجهز به کابین و موتور قدرتمند
• سیستم هیدرولیک بازوها و هدایت بهتر آن‌ها
• افزایش قابلیت اطمینان در حرکت
• برخورداری از فناوری مکان‌یابی (GPS)
• کیفیت زیربندی